ብዛዕባ ጎረባብትና ምምሃር ፡ ትምህርታዊ ሰነዳዊ ፊልምን መጽናዕታዊ መምርሒን ብዛዕባ ባህሊ ኣፍጋኒስታን።
መንግስቲ ካናዳ ብውሕዱ 40 ሽሕ ኣፍጋኒስታናውያን ብዝተኻእለ መጠን ብቕልጡፍ ንምጥፋእ ቃል ኣትዩ ኣሎ። ካብ ውድቀት ካቡል ኣብ ነሓሰ 2021 ጀሚሩ፡ 17,590 ተቓላዕቲ ኣፍጋኒስታናውያን ብቐንዱ ብመንግስቲ ዝሕገዙ ስደተኛታት ኮይኖም መጺኦም ኣለዉ፡ ልዕሊ 1,500 ድማ ኣብ ቅድሚ ልደተ ክርስቶስ ሰፊሮም ኣለዉ። ኣብ ዝሓለፈ ናይ 2016 ሓበሬታ ቆጸራ ህዝቢ፡ ብቐንዱ ኣብ ኦንታርዮ፡ ኩቤክን ቅድሚ ልደተ ክርስቶስን ዝነብሩ ኣስታት 84 ሽሕ ኣፍጋናውያን ነይሮም። በዚ ሓድሽ ሰብኣዊ ስርሒት፡ ማሕበረሰብ ኣፍጋኒስታን ኣብ መላእ ሃገር ዝያዳ ዝተፈላለየ ቅዲ ሰፈራታት ሒዙ ክዓቢ ተዳልዩ ኣሎ።
ነዚ ቅልውላው’ዚ ንምምላስ፡ ኣብ ኦንታርዮን ቅድሚ ልደተ ክርስቶስን ዝነበሩ ኣፍጋኒስታናውያን፡ ብዛዕባ’ቲ ዓቢ ብዙሕነትን ሃብቲን ባህሎምን ልምዶምን ዝያዳ ርድኢትን ንቕሓትን ንምህናጽ ተኣኪቦም። ካብ መግቢ ክሳብ ሙዚቃ፡ ቋንቋ ክሳብ ኣጋይሽ ምቕባል፡ ጂኦግራፊ ክሳብ ግጥሚ፡ እዛ ቪድዮ ገለ ካብቲ ኩላትና እንካፈሎ ብዙሕ ናይ ሓባር ነገራት ትገልጽ።
ምስዚ ትምህርታዊ ሰነዳዊ ፊልም ዝተሰነየ መምርሒ መጽናዕቲ ኣሎ፡ ‘ብዛዕባ ጎረባብትና ምምሃር – ባህሊ ኣፍጋኒስታን’። እዚ መምርሒ መጽናዕቲ፡ ነቲ ኣብቲ ሰነዳዊ ፊልም ክትሰምዕዎ እትኽእሉ ኣረኣእያታት ንምምልላእ ዝተዳለወ እዩ።
ክልቲኦም መሳርሒታት ትምህርቲ ንህዝቢ ካናዳ፡ እንተላይ ንማሕበረሰባት ግዱሳት፡ ናይ ብሕቲ ስፖንሰራት፡ ንናይ ስደተኛታትን ስደተኛታትን ዘገልግሉ ትካላት፡ ቤት ትምህርቲ ወዘተ ሓበሬታ ንምሃብ ዝዓለሙ - ንሓደስቲ ጎረባብትና ዝያዳ ተቐባሊ ማሕበረሰባት ኣብ ምግባር ክድግፉ ምእንቲ፡ ብዛዕባ ባህሊ ናይቶም ኣብ ካናዳ ዝቕመጡ ሓደስቲ መጻእቲ ኣፍጋኒስታናውያን ስደተኛታት ርድኢት ንምፍጣር።
ነዚኦም ናብ እዋናዊ ጸጋታት ንምጅማር፡ ዘ ቢሲ ረፉጂ ሃብ ነቲ ሰነዳዊ ፊልም ኣቕሪቡ፡ ምስ ወከልቲ ኣባላት ማሕበረሰብ ኣፍጋኒስታን፡ ኣብ ነሓሰ 2022፡ ንሓደ ዓመት ዝኽሪ፡ ካብቲ መምርሒ መጽናዕቲ፡ ‘ብዛዕባ ጎረባብትና ምምሃር – ባህሊ ኣፍጋኒስታን’ ጀሚሩ፡ ፓነል ዘተ ኣካይዱ። ናብ ጣሊባን ኣብ 2021።
ኣብዚ ፓነል ዘተ፡ ካብ ማሕበረሰብ ኣፍጋኒስታን ብሪቲሽ ኮሎምብያ ዝመጹ ፓነሊስት፡ ጣሊባን መንግስቲ ካብ ዝሕዝ ንደሓር ዝሓለፈ ዓመትን ኣብ ሓዳስ ሃገር እናተቐመጠ ባህሊ ኣፍጋኒስታን ምዕቃብ ዘለዎ ኣገዳስነትን ኣስተንቲኖም።
መምርሒ መጽናዕቲ ንምርኣይ ኣብዚ ጠውቑ።
ዳግመ ሰፈራ ኣፍጋኒስታን ናብ ሜትሮ ቫንኮቨር – ብተደጋጋሚ ዝሕተቱ ሕቶታት (FAQs)
ሕቶ፡- ሓደስቲ መጻእቲ ኣፍጋኒስታናውያን ዝተሰፈሩ ስደተኛታት ምስ በጽሑ ብሰንኪ ኮቪድ-19 ይውሸቡ ድዮም?
መልሲ፡ እወ፡ ኩሎም ኣፍጋኒስታናውያን ሓደስቲ ስደተኛታት ናብ ካናዳ ምስ በጽሑ ኣብ ቶሮንቶ ተወሺቦም ኣለዉ።
ሕቶ፡- ሓደስቲ መጻእቲ ኣፍጋኒስታናውያን ስደተኛታት ኣንጻር ኮቪድ-19 ተኸቲቦም ድዮም?
መልሲ፡ እወ፡ ኩሎም ኣፍጋኒስታናውያን ሓደስቲ ስደተኛታት ናይ መጀመርታ ክታበት ኮቪድ-19 ተቐቢሎም እዮም፡ ብቑዓት ምስ ኮኑ ድማ ካልኣይ ክታበት ክወስዱ እዮም (ኣብ መንጎ ነፍሲ ወከፍ ክታበት ስታንዳርድ ናይ ምጽባይ ግዜ ስለዘሎ)።
ሕቶ፡- ናብ ካናዳ ዝኣትዉ ኣፍጋኒስታናውያን ስደተኛታት መርመራ ተገይሩሎምን ናይ ጸጥታ መርመራ ተገይሩሎምን ድዮም?
መልሲ፡ እወ፡ ኩሎም ኣፍጋኒስታናውያን ሓደስቲ ስደተኛታት ቅድሚ ናብ ካናዳ ምእታዎም ብመንግስቲ ካናዳን CBSAን ናይ ጸጥታ መርመራን መርመራን ሓሊፎም እዮም።
ሕቶ፡ ስለምንታይ እዮም ብዙሓት ስደተኛታት ናብ ካናዳ ዝመጹ ዘለዉ?
መልሲ፡ ስደተኛታት ምጥያስ ዘኹርዕን ኣገዳስን ኣካል ሰብኣዊ ልምዲ ካናዳ እዩ። ንካናዳውያን ዘለና ተወፋይነት ዘንጸባርቕ ኮይኑ፡ ንዝተመዛበሉን ዝስደዱን ሰባት ናይ ምሕጋዝ ሓባራዊ ሓላፍነት ከምዘለና ንዓለም ዘርኢ እዩ። ካናዳ ሓዊሱ ናብተን ዝሃብተማ ሃገራት ዓለም ዝመጹ ውሑዳት ስደተኛታት ጥራይ እዮም። ካናዳ ካብ 1000 ህዝቢ ኣስታት ኣርባዕተ ስደተኛታት ክትቅበል እንከላ፡ ኣብ ዮርዳኖስ፡ ቻድ፡ ሊባኖስ፡ ናውሩ፡ ቱርኪን ደቡብ ሱዳንን ልዕሊ 20 ስደተኛታት ካብ 1000 ስደተኛታት ትቕበል።
ሕቶ፡- ስደተኛታት ኣብ ቁጠባና መውጽኢ ድዮም?
መልሲ፡ ብመንግስቲ ዝሕገዙ ስደተኛታት ካብ መንግስቲ ካናዳ ክሳብ ሓደ ዓመት ዝጸንሕ ሓገዝ ይረኽቡ፡ እዚ ድማ ምስ ናይ ኣውራጃዊ ማሕበራዊ ሓገዝ ዝመጣጠን እዩ። ምስ ምጥያሶም ዝተተሓሓዘ ናይ መገሻ ወጻኢታት ክመልሱ ትጽቢት ይግበር። ስደተኛታት ኣብ ቁጠባ ካናዳ ኣወንታዊ ኣበርክቶ ከምዘለዎም መጽናዕትታት ይሕብሩ። ብዙሓት ስደተኛታት ንደቀባት ካናዳን ካልኦት ስደተኛታትን ዝቖጽሩ ንኣሽቱ ትካላት ንግዲ ይጅምሩ።
ጉዕዞ ዳግመ-ምጥያስ ናብ ካናዳ
መንግስቲ ካናዳ ኣብ ጉዕዞ ምጥያስ ስደተኛታት ናብ ካናዳ ብዝምልከት ብብዙሕ ቋንቋታት ዝተዘርግሐ ቪድዮ ኣውጺኡ።
ናብ ካናዳ ምምላስ ከመይ ከም ዝመስል ንምፍላጥን ብዛዕባ እቲ ሓደስቲ መጻእቲ ስደተኛታት ምስ ህይወት ካናዳ ንኽላመዱ ንምሕጋዝ ዝተዳለወ ካብ ወሃብቲ ኣገልግሎት ሰፈራን ስፖንሰራት ስደተኛታትን ዝመጽእ ነጻ ኣገልግሎታትን ደገፋትን ንምፍላጥን ነዛ ቪድዮ ርኣዩ።
እዛ ቪድዮ ኣብ:
UNHCR – ኣፍጋኒስታን እዋናዊ ሓበሬታ
ኣፍጋኒስታናውያን ኣብ መላእ ዓለም ካብቶም ዝበዝሑ ብዝሒ ስደተኛታት ሓደ እዩ። ኣብ ዓለም 2.6 ሚልዮን ዝተመዝገቡ ስደተኛታት ኣፍጋኒስታን እንትኾኑ ካብዚኦም እቶም 2.2 ሚልዮን ኣብ ኢራንን ፓኪስታንን ጥራሕ ዝተመዝገቡ እዮም። ካልኦት 3.5 ሚልዮን ሰባት ድማ ኣብ ውሽጢ እታ ሃገር መዕቆቢ ንምድላይ ካብ ገዝኦም ሃዲሞም ብምህላዎም ኣብ ውሽጢ ሃገር ተመዛቢሎም ኣለዉ። ኣብ 2021 ብቕልጡፍ እናተበላሸወ ዝኸይድ ዘሎ ኩነታት ጸጥታ ኣብ ግምት ብምእታው፡ ቁጽሪ ናይቶም ዝሃድሙ ሰባት ክውስኽ ምዃኑ ርዱእ እዩ።
– UNHCR
ብዛዕባ ኣብ ኣፍጋኒስታን ዝፍጸም ዘሎን UNHCR ኣብቲ ዞባን ኣብ ጎረባብቲ ሃገራትን ዝገብሮ ዘሎ ናይ ደገፍ ስራሕን ዝያዳ ፍለጡ።
BC Refugee Hub – ISSofBC’s BC Refugee Hub፣ ብኣውራጃ ብሪቲሽ ኮሎምብያ – ሚኒስትሪ ጉዳያት ኮሙን ዝምወል፣ ኣብ ብሪጣንያዊ ኮሎምባ ምስ ስደተኛታትን ጠለብ ስደተኛታትን ዝተኣሳሰሩ እዋናዊ መደባት፣ ኣገልግሎታት፣ ሕትመታት፣ ጸጋታትን ሓበሬታታትን ዝሓዘ ናይ ኦንላይን ጸጋታት ማእከል ኮይኑ፣ ነቶም ምስ ስደተኛታት ዝሰርሑን ዝድግፉን ዓቕሚ ንምህናጽ ዝዓለመ እዩ።
