حکومەتی کەنەدا بەڵێنی داوە بە زووترین کات لانیکەم 40 هەزار ئەفغانی نیشتەجێ بکات. لەوەتەی ڕووخانی کابوڵ لە ئابی 2021، 17،590 ئەفغانی لاواز گەیشتوونەتە ئەفغانستان، بە شێوەیەکی سەرەکی وەک پەنابەری هاوکاری حکومەت، لەگەڵ زیاتر لە 1500 پەنابەر لە پێش زایین. لە دوایین زانیارییەکانی سەرژمێری ساڵی 2016 دا، نزیکەی 84 هەزار ئەفغانی بە زۆری لە ئۆنتاریۆ، کیبێک و پێش زایین دەژیان. لەگەڵ ئەم ئۆپەراسیۆنە مرۆییە نوێیەدا، کۆمەڵگەی ئەفغانستان ئامادەیە لەگەڵ شێوازی نیشتەجێبوونی جۆراوجۆرتر لە سەرانسەری وڵاتدا گەشە بکات.
لە وەڵامی ئەم قەیرانەدا، ئەفغانییەکان لە ئۆنتاریۆ و پێش زایین پێکەوە کۆبوونەوە بۆ بنیاتنانی تێگەیشتن و هۆشیارییەکی زیاتر دەربارەی هەمەجۆری و دەوڵەمەندی کولتوور و نەریتەکانیان. لە خۆراکەوە بۆ مۆسیقا، زمان بۆ میوانداری، جوگرافیا بۆ شیعر، ئەم ڤیدیۆیە هەندێک لەو هاوبەشانە ئاشکرا دەکات کە هەموومان هاوبەشین.
ئەم دۆکیومێنتارییە پەروەردەییە ڕێنماییەکی لێکۆڵینەوەیە: "فێربوون دەربارەی دراوسێکانمان - کەلتووری ئەفغانی." ئەم ڕێنماییە توێژینەوەیە گەشەی پێدراوە بۆ زیادکردنی ئەو بۆچوونانەی کە لە دۆکیومێنتارییەکەدا دەیبیستن.
هەردوو ئامرازەکانی فێربوون ئامانجیان دابینکردنی زانیاریە بۆ خەڵکی کەنەدا، لەوانە لایەنە پەیوەندیدارەکانی کۆمەڵگا، سپۆنسەری تایبەت، دەزگاکانی خزمەتگوزاری کۆچبەران و پەنابەران، قوتابخانەکان، هتد، بۆ دروستکردنی تێگەیشتن لە کلتووری پەنابەرە ئەفغانییە نوێیەکان کە لە کەنەدا نیشتەجێ دەبن بۆ ئەوەی بتوانن پشتگیری بکەن لە دروستکردنی کۆمەڵگایەکی پێشوازیکردنی زیاتر بۆ دراوسێ نوێکانمان.
بۆ ئەوەی ئەمانە لە کاتی خۆیدا بڵاو بکەنەوە، ناوەندی پەنابەرانی بی سی فیلمە دۆکیومێنتارییەکەی نمایش کرد و گفتوگۆیەکی پانێڵی لەگەڵ نوێنەرانی ئەندامانی کۆمەڵگەی ئەفغانی ئەنجامدا: عەبدول سامیم، نانگیالا تانای و سیدیقە تێمۆری لە ئابی 2022، بۆ ساڵیادی یەک ساڵەی کەوتنی کابوڵ بۆ تاڵیبان لە ساڵی 2021.
لەم پانێڵەدا، ئەندامانی کۆمەڵگەی ئەفغانی لە کۆلۆمبیای بەریتانی بیر لە ساڵی ڕابردوو دەکەنەوە لەو کاتەوەی تاڵیبان دەستی بەسەر حکومەتدا گرتووە و گرنگی پاراستنی کلتووری ئەفغانی لە کاتێکدا لە وڵاتێکی نوێدا نیشتەجێ دەبێت.
کلیک لێرە بکە بۆ بینینی ڕێنماییەکانی خوێندن
پ: ئایا ئاوارەکانی ئەفغانستان بەهۆی کۆرۆناوە کەرەنتینە کراون؟
بەڵێ، هەموو پەنابەرە ئەفغانییە نوێیەکان لە تۆرۆنتۆ کەرەنتین کراون کاتێک دەگەنە کەنەدا.
پ: ئایا پەنابەرە ئەفغانییەکان ڤاکسینیان وەرگرتووە دژی کۆڤید-19؟
بەڵێ، هەموو پەنابەرە ئەفغانییە نوێیەکان یەکەم کوتانی ڤاکسینی کۆڤید-۱۹یان وەرگرتووە و کوتانی دووەمیان وەردەگرن کاتێک شایستە دەبن (چونکە ماوەیەکی چاوەڕوانی ستاندارد هەیە لەنێوان هەر کوتانێکدا).
پ: ئایا ئەو پەنابەرانەی کە گەیشتوونەتە کەنەدا پشکنینیان بۆ کراوە؟
بەڵێ، هەموو پەنابەرە ئەفغانییە نوێیەکان پشکنینیان بۆ کراوە لەلایەن حکومەتی کەنەدا و سی بی ئێس ئەی پێش گەیشتن بە کەنەدا.
پ: بۆچی ژمارەیەکی زۆر پەنابەر دێن بۆ کەنەدا؟
یه که م: په نابه ربوون به شێکى گرنگ و گرنگى نه ته وه ى مرۆڤایه تیى کوردستانه . ئەمە ڕەنگدانەوەی پابەندبوونی ئێمەیە بە کەنەدییەکانەوە و بۆ جیهان نیشان دەدات کە ئێمە بەرپرسیارێتییەکی هاوبەشمان هەیە بۆ یارمەتیدانی ئەو کەسانەی کە ئاوارە و چەوساوەن. تەنها ژمارەیەکی کەم لە پەنابەران دێن بۆ دەوڵەمەندترین وڵاتانی جیهان، لەوانە کەنەدا. کەنەدا پێشوازی لە نزیکەی چوار پەنابەر دەکات بۆ هەر هەزار کەسێک، بە بەراورد لەگەڵ زیاتر لە ۲۰ پەنابەر لە هەر ۱۰۰۰ پەنابەرێک لە ئوردن، چاد، لوبنان، ناورو، تورکیا و سودانی باشوور.
پ: ئایا ئاوارەکان لە ئابووری ئێمەدان؟
1- هاوکاری حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ ماوەی یەک ساڵ بە بڕی هاوکاری کۆمەڵایەتی هەرێمی کوردستان وەردەگرێت. چاوەڕوان دەکرێت خەرجییەکانی گەشتکردن بگەڕێننەوە کە پەیوەندییان بە نیشتەجێبوونەوە هەیە. لێکۆڵینەوەکان دەریدەخەن کە پەنابەران بەشێوەیەکی ئەرێنی بەشداری ئابووری کەنەدا دەکەن. ژمارەیەکی زۆر لە پەنابەران دەست بە بازرگانی بچووک دەکەن کە کەنەدییە ڕەسەنەکان و پەنابەرەکانی تر کار دەکەن.
حکومەتی کەنەدا ڤیدیۆیەکی بڵاوکردەوە بە چەند زمانێک سەبارەت بە گەشتی پەنابەران بۆ کەنەدا.
سەیری ئەم ڤیدیۆیە بکە بۆ ئەوەی بزانیت چۆن نیشتەجێ دەبیت لە کەنەدا و فێربە دەربارەی خزمەتگوزارییە خۆڕاییەکان و پشتیوانییەکان لە دابینکەرانی خزمەتگوزاری نیشتەجێبوون و سپۆنسەری پەنابەران کە دیزاین کراوە بۆ یارمەتیدانی پەنابەرە نوێیەکان بۆ خۆگونجاندن لەگەڵ ژیانی کەنەدا.
سەیری ئەم ڤیدیۆیە بکە لە:
ئەفغانییەکان یەکێکن لە گەورەترین پەنابەران لە جیهاندا. 2.6 ملیۆن پەنابەری ئەفغانی تۆمارکراون لە جیهاندا، کە 2.2 ملیۆنیان تەنها لە ئێران و پاکستان تۆمارکراون. 3.5 ملیۆن کەسی دیکە لە ناوخۆ ئاوارە بوون، دوای ئەوەی لە ماڵەکانیان هەڵهاتوون و بەدوای پەناگەدا دەگەڕێن لە وڵاتەکەدا. بەهۆی خراپبوونی خێرای دۆخی ئاسایش لە ساڵی 2021دا، ژمارەی ئەو کەسانەی کە هەڵدێن بەردەوام لە زیادبووندایە.
UNHCR
زیاتر فێربە دەربارەی ئەوەی لە ئەفغانستان ڕوودەدات و کاری پشتیوانی کۆمسیۆنی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ کاروباری پەنابەران (UNHCR) لە ناوچەکە و وڵاتانی دراوسێ.
ناوەندی پەنابەرانی بی سی (بە ئینگلیزی: BC Refugee Hub ) ی ISSofBC کە لەلایەن پارێزگای کۆلۆمبیای بەریتانیەوە پارەی بۆ دابین دەکرێت، ناوەندێکی سەرچاوەی سەرهێڵە لەگەڵ نوێترین بەرنامە و خزمەتگوزاری و بڵاوکراوەکان و سەرچاوەکان و زانیاری پەیوەندیدار بە پەنابەران و داواکارانی پەنابەران لە کۆلومبای بەریتانی کە دیزاین کراوە بە ئامانجی بنیاتنانی توانست بۆ ئەوانەی لەگەڵ پەنابەران کار دەکەن و پشتگیری دەکەن.